Kiedy należy się odprawa przy zwalnianiu pracownika?

3 warunki uzyskania odprawy Odprawę z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika musisz wypłacić, gdy spełnione są następujące warunki:

1 - Twój zakład zatrudnia co najmniej 20 pracowników,

2 - wypowiadasz pracownikowi umowę (także gdy zastosowałeś wypowiedzenie zmieniające, a pracownik nie przyjął zaproponowanych warunków) lub gdy umowa rozwiązuje się za porozumieniem stron, (bez względu na to z czyjej inicjatywy jest to porozumienie),
przyczyny rozwiązania umowy nie leżą po stronie pracownika

3 - Nie ma przy tym znaczenia czy zwalniasz pracowników grupowo czy stosujesz zwolnienia indywidualne.

Przyczyny niedotyczące pracownika to przede wszystkim:

przyczyny ekonomiczne - działanie w celu osiągnięcia lepszych wyników, ograniczenia strat, dostosowanie działalności firmy do popytu,

zmiany organizacyjne firmy lub działu - np. zmiana ilości lub zadań komórek organizacyjnych, stanowisk, podziału pomiędzy nie zadań,

zmiany organizacji pracy - np. likwidacja lub wprowadzenie pracy zmianowej, powierzenie wykonywania części zadań podmiotom zewnętrznym,

zmiany produkcyjne - np. zmiany profilu produkcji (tzw. przebranżowienie) lub struktury wytwarzanych produktów (zaprzestanie bądź ograniczenie wytwarzania produktów danego rodzaju z jednoczesnym rozwinięciem innego),

zmiany technologiczne (zmiana technik lub metod wytwarzania), np. zakupienie nowej linii produkcyjnej, która wymaga niższego poziomu zatrudnienia,

likwidacja lub upadłość firmy,
zmiana miejsca prowadzenia działalności - np. przenosiny do innego miasta,

powody nie leżące po żadnej ze stron stosunku pracy - np. zmiana przepisów nie pozwalająca danemu pracodawcy na wykonywanie dotychczasowej działalności.
Odprawę musisz wypłacić także wtedy, gdy z ww. przyczyn rozwiązujesz umowę terminową (np. na okres próbny lub na czas określony).

Jeżeli zawarłeś z pracownikiem umowę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, przewidującą dwutygodniowy okres wypowiedzenia, a umowę taką rozwiążesz przed upływem okresu na jaki była zawarta, z przyczyn niedotyczących pracownika - będziesz musiał wypłacić odprawę. Nie trzeba jej jednak wypłacać, gdy umowa rozwiąże się z upływem czasu na jaki była zawarta lub gdy wygaśnie, oraz wówczas gdy zostanie rozwiązana przed czasem, ale z innych przyczyn niż wyżej wskazane.

Przyczyna po stronie pracownika? Nie ma odprawy

Odprawy nie musisz wypłacać, gdy umowa rozwiązuje się z powodów leżących po stronie pracownika, takich jak np.: niewłaściwy sposób wykonywania pracy, długotrwała choroba, brak dyspozycyjności, brak zaufania, itp.

Odprawa nie przysługuje pracownikowi zwolnionemu z przyczyn uprawniających Cię do rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia (np. z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, lub z powodu przekroczenia okresu zasiłkowego i trzymiesięcznego okresu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego). Nie płacisz wówczas odprawy - nawet jeśli zwolnienie to nastąpiło w okresie grupowych zwolnień, czy w okresie biegnącego wypowiedzenia, dokonanego z przyczyn dotyczących zakładu pracy.

Uwaga! Nie możesz uzależniać przyznania
odprawy od dodatkowych warunków. Np. nie możesz pozbawić odprawy pracownika, który prowadzi działalność gospodarczą, pozostaje w równoległym zatrudnieniu, pobiera rentę lub emeryturę itd.

Usprawiedliwiona nieobecność nie wyklucza odprawy

Jeżeli jesteś zobowiązany do wypłacania odprawy - musisz ją wypłacić także tym pracownikom, których możesz zwolnić w okresie nieświadczenia pracy, (np. w trakcie urlopu wychowawczego czy urlopu bezpłatnego trwającego co najmniej 3 miesiące, lub urlopu macierzyńskiego - w razie głoszenia upadłości czy likwidacji Twojej firmy). Pracownicy tacy otrzymają odprawę na takich samych zasadach, jak pracownicy wykonujący pracę w dniu wypowiedzenia.




Podstawa prawna:

art. 1, art. 8, art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. Nr 90, poz. 844 ze zm.).
§ 14-17 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14 ze zm.)