Informacja dot. skracania godzin pracy apteki ogólnodostępnej

W sytuacji braku magistra farmacji w aptece w związku ze stanem pandemii koronawirusa za organizację pracy odpowiada kierownik apteki (art. 88 ust. 5 ustawy Prawo farmaceutyczne - Dz.U.2019.499).

To obowiązkiem kierownika apteki jest podjęcie decyzji: czy apteka będzie pracować, czy nie.

Pracodawca nie ma podstaw prawnych do nakazania np.: kierownikowi apteki pracy ponad normy wynikające z kodeksu pracy (KP). Ponadto kierownik apteki nie musi zgodzić się zawsze na natychmiastowe przedłużenie pracy.

Kodeks pracy (Dz.U.2019.1040)

Art. 129. [Wymiar czasu pracy]
§ 1. Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 135-138, 143 i 144.
§ 2. W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.

Art. 132. [Minimalny dobowy odpoczynek]
§ 1. Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z zastrzeżeniem § 3 oraz art. 136 § 2 i art. 137.
§ 2. Przepis § 1 nie dotyczy:
1) pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy;
2) przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
§ 3. W przypadkach określonych w § 2 pracownikowi przysługuje, w okresie rozliczeniowym, równoważny okres odpoczynku.

Uwaga - apteki nie zostały w ustawie i rozporządzeniu uznane za placówki ochrony zdrowia, nie wiadomo, czy praca apteki ogólnodostępnej w czasie ogłoszenia stanu zagrożenia pandemią, w sytuacji, gdy nie wskazano aptek wprost, jako objętych tymi przepisami, mogą zastosować art. 132 § 2 KP.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić obsadę magistra farmacji, oczywiście de facto obsada jest, ale w danej chwili nie świadczy pracy i to jest podstawa do unieruchomienia apteki.

Uwaga - należy, w takiej sytuacji, zapewnić odbiór leków z recept częściowo zrealizowanych lub nieodebranych (np.: telefon kontaktowy w celu umówienia odbioru).

Następnym problemem jest kwestia osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą i będących magistrami farmacji. W takim przypadku, wbrew obiegowym opiniom, wyrażam pogląd, że należy stosować się do norm prawa pracy i nie pracować powyżej 12 godzin na dobę, aby nie narazić się na zarzuty karne w przypadku np.: pomyłki w wydaniu leku, jeżeli pacjent poniesie szkodę.

Uwaga - wyrażam pogląd, że zamknięcie apteki w czasie wprowadzenia zagrożenia pandemią z przyczyny braku obsady magistra farmacji, nie powinno być uznane za naruszenie warunków uzyskanego zezwolenia, jeżeli zostaną zachowane możliwości odbioru wcześniej realizowanych recept, po uzgodnieniu terminu telefonicznie lub wyznaczeniu np.: dni i godzin stałego dyżuru.

Szanowni Państwo, dotychczasowa praktyka WIF, nie pozwala na jakiekolwiek odstępstwa od obowiązku wynikającego z art. 92 ustawy Prawo farmaceutyczne, że apteka może pracować tylko podczas obecności magistra farmacji w aptece.

Unieruchomienie apteki oraz wszelkie zmiany w godzinach pracy apteki winno być zgłoszone do WIF (sekretariat@wif.katowice.pl), NFZ (kancelaria@nfz-katowice.pl), SIA (katowice@oia.pl) oraz Powiatu/Wydziału Rady Miasta, jeżeli wyznaczone są dyżury nocne (np. pisemnie lub mailowo). Te instytucje winny prowadzić aktualizację na swoich stronach. Należy też poinformować o aptekach w pobliżu unieruchamianej apteki.

Krystian Szulc
Radca prawny Śląskiej Izby Aptekarskiej