7 września br. zaczęła obowiązywać ogłoszona 23 sierpnia br. ustawa z 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań w obszarze e-zdrowia (Dz.U. poz. 1590 http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20190001590). Chociaż duża część wprowadzanych przez nią zmian wejdzie w życie w czasie późniejszym, od soboty 7 września br. zmieniły się zasady wystawiania i realizacji e-recept. Ustawa rozszerza możliwości przepisywania i realizacji e-recept w porównaniu do recept papierowych.

Najważniejsze zmiany w realizacji e-recept od 7 września br. :

1. termin realizacji e-recepty nie może przekroczyć 365 dni, z wyjątkiem antybiotyków w postaci preparatów do stosowania wewnętrznego i parenteralnego – tu termin realizacji wynosi nadal 7 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji "od dnia" oraz recept na środki odurzające, substancje psychotropowe, preparaty zawierające te środki lub substancje oraz prekursory kategorii 1 - termin realizacji wynosi 30 dni od daty jej wystawienia,

2. lekarz, lekarz dentysta, felczer, starszy felczer może przepisać na e-recepcie dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 360-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania,

3. pielęgniarka i położna może przepisać na e-recepcie dla jednego pacjenta jednorazowo maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania, w tym w przypadku produktu leczniczego antykoncepcyjnego wyłącznie w ramach kontynuacji zlecenia lekarskiego,

4. w przypadku realizacji recepty elektronicznej jednorazowo pacjent może otrzymać maksymalnie ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego niezbędną pacjentowi do 180-dniowego okresu stosowania wyliczonego na podstawie określonego na recepcie sposobu dawkowania – przy czym w przypadku produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, wydawanego w opakowaniach, których wielkość uniemożliwia wydanie go w ilości niezbędnej do stosowania przez wyliczony okres, dopuszcza się wydanie go w ilości przekraczającej tę ilość, jednak nie więcej niż o jedno najmniejsze opakowanie,

5. po upływie 30 dni od daty jej wystawienia albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia”, recepta jest realizowana z wyłączeniem dni stosowania, które już upłynęły, licząc je od daty wystawienia recepty albo naniesionej na recepcie daty realizacji „od dnia”.

Powyższe zmiany, a szczególnie zmiana opisana w punkcie 5 bez wsparcia ze strony systemów informatycznych skomplikują niestety realizację e-recept. W celu ułatwienia realizacji e-recept Ministerstwo Zdrowia opublikowało poradnik (pytania i odpowiedzi) dla aptekarzy oraz pracowników medycznych uprawnionych do wystawiania e-recept: https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/pytania-i-odpowiedzi_e-recepta

Kalkulator

Aby ułatwić Państwu realizację e-recept po 7 września br. stworzyliśmy kalkulator wspomagający stosowanie art. 96a ust. 7a ustawy Prawo farmaceutyczne. Kalkulator e-recepty wylicza ilość leku, jaką można wydać pacjentowi, zgodnie z ww. wytycznymi ministerstwa zdrowia (na chwilę obecną celem była integracja kalkulatora z programem aptecznym i systemem e-recepty. W obliczeniach mogą wystąpić jeszcze błędy, które niezwłocznie poprawimy).

Obecnie przedstawiamy wersję testową kalkulatora, a wszelkie uwagi oraz zauważone błędy prosimy przesyłać na adres: katowice@oia.pl

Kalkulator działa w dwóch trybach. Możesz również korzystać z kalkulatora manualnie, nie integrując się z systemem P1 oraz programem aptecznym, klikając „Korzystaj bez integracji”, po uruchomieniu edytora recepty będziesz miał możliwość uzupełnienia wszystkich pól dotyczących ilości opakowań, dawki dziennej i ilości już zrealizowanej oraz przeliczeniu recepty.

Kalkulator po podaniu certyfikatów oraz wskazaniu pliku konfiguracyjnego aplikacji aptecznej będzie komunikował się z systemem P1 pobierając e-receptę po PINie i PESELu pacjenta oraz po kluczu pakietu lub pojedynczej recepty.

Ponadto, kiedy kalkulator jest aktywny, a recepta otworzona w programie aptecznym KS-Apteka możesz użyć skrótu klawiszowego Ctrl + E, aby automatycznie wczytać aktualnie wczytaną e-receptę.

Aby lepiej zobrazować proces instalacji kalkulatora e-recepty oraz sposób jego użycia zostały przygotowane dwa filmy, które są do pobrania ze strony Śląskiej Izby Aptekarskiej.

Instalacja oraz konfiguracja kalkulatora:
http://erecepta.katowice.oia.pl/kalkulator_instalacja.mp4

Korzystanie z kalkulatora:
http://erecepta.katowice.oia.pl/kalkulator_uzycie.mp4

Instalacja

Przed przystąpieniem do instalacji należy przygotować certyfikaty TLS i WSS apteki, jakie zostały wygenerowane w trakcie rejestracji na Platformie P1 (pliki z rozszerzeniem p12) oraz hasła jakimi zostały one zabezpieczone.

Kalkulator wymaga systemu operacyjnego Windows Vista lub wyższego i działa z oprogramowaniem aptecznym KS-Apteka opartym na systemie zarządzania bazą danych Firebird.

Wejdź na stronę: http://erecepta.katowice.oia.pl/ kliknij przycisk „Zainstaluj”. Spowoduje to pobranie instalatora.

Po pobraniu należy kliknąć 2-krotnie w plik „setup.exe” i rozpocząć , podążając przez kolejne etapy, aż do konfiguratora.

Konfigurator postara się odczytać większość parametrów, w przypadku jednak gdyby któryś z 2 kroków wymagał Twojej uwagi zostanie wyświetlony obok komunikat na czerwono.

Najważniejszym elementem jest wskazanie plików certyfikatów TLS oraz WSS, jeśli nie zostały one wykryte automatycznie będziesz musiał je wskazać ręcznie oraz podać hasło które nadałeś w trakcie podłączania się do platformy P1.

Kolejną ważną rzeczą jest wskazanie pliku APMAN.INI zawierającego konfigurację programu aptecznego (zazwyczaj jest on zlokalizowany w katalogu C:\KS\APW\).

Możesz również korzystać z kalkulatora manualnie, nie integrując się z systemem P1 oraz programem aptecznym, klikając „Korzystaj bez integracji”

Aby odinstalować Kalkulator należy przejść do „Panelu sterowania” systemu Windows lub wyszukania bezpośrednio z menu Start panelu „Dodaj lub usuń programy”, na liście należy wyszukać aplikacje Kalkulator E-recept i kliknąć „Odinstaluj”.

Korzystanie z programu

Po uruchomieniu aplikacji możesz wpisać PIN oraz PESEL w okienka i pobrać receptę lub jeśli nie dokonałeś integracji możesz wybrać opcję „Przelicz ręcznie”. Zamiast podawania PIN oraz PESEL możesz podać klucz recepty lub klucz pakietu recept w drugim polu.

Po pobraniu recepty wyświetli się okno zwierające receptę, możesz porównać, czy dane w kolumnie „Wpis na E-Recepcie” zgadza się z wartościami rozpoznanymi i wpisanymi w pola po prawej stronie. W każdym momencie możesz te dane poprawić. Po naciśnięciu przycisku „Oblicz recepte” pokaże się wynik:

Po użyciu kalkulatora możesz go schować - będzie dostępny w pasku „tray” obok zegarka, możesz go wywołać klikając PPM i wybraniu „Pokaż”.

Pamiętaj też, że po otworzeniu recepty w programie KS-Apteka, możesz nacisnąć skrót klawiszowy Ctrl + E, co spowoduje, że kalkulator wczyta tą samą receptę bez konieczności przepisywania PIN-u oraz numeru PESEL, bądź skanowania klucza recept.

Opis algorytmu

Kalkulator oblicza wynik realizację e-recepty w oparciu o następujące założenia:

1. Sumowanie dawek z pełnej recepty (mnożnik opakowania x ilość przepisanych szt.).
2. Liczenie ilości dni, które minęły od daty obowiązywania recepty.
3. Jeśli ilość dni > 30 z sumy dawek odejmuje ilość dawek, które się "przedawniły" i wyliczana jest nowa dostępna ilość z miesięcznym offsetem.
4. Liczę ilość dawek, jaka pozostaje po odjęciu już zrealizowanych.
5. Z pkt 3 i pkt 4 wybieram wartość mniejszą i uznaje ją za obowiązująca do dalszych obliczeń.
6. Wyliczenie pomocniczego limitu dawek na kolejne 180 dni.
7. Jeśli wartość z pkt 5 jest wyższa od limitu z pkt 6, obcinam ilość dawek do limitu.
8. Dzielenie dawek przez mnożnik opakowania żeby przedstawić farmaceucie ile szt. może wydać.

Nota prawna

Kalkulator e-Recepty jest aplikacją pomocniczą do obliczenia ilości leku do wydania przy realizacji e-recepty na 365 dni.

Kalkulator nie jest aktem prawnym, a tylko pomocniczym narzędziem do obliczenia ilości leku.
Wynik uzyskany w kalkulatorze nie gwarantuje, że będzie on akceptowany przez organa kontroli WIF i NFZ.

Autor kalkulatora nie ponosi odpowiedzialności zarówno cywilnoprawnej (KC), jak też wynikającej z prawa autorskiego (Dz.U. z 2019 r. poz. 1231 ze zm.) za wyniki otrzymane przy jego zastosowaniu.

Z poważaniem
Prezes Rady Śląskiej Izby Aptekarskiej
dr farm. Piotr Brukiewicz