Pismo do Premiera RP i Ministra Finansów oraz Zdrowia w sprawie zmiany stawki VAT.

Nasz znak: SIAKat-0315-2010
Katowice 2010-12-30


Prezes Rady Ministrów
Donald Tusk

Minister Finansów
Jan Vincent-Rostowski

Minister Zdrowia
Ewa Kopacz


Szanowni Państwo

Działając w imieniu Śląskiej Izby Aptekarskiej, w odniesieniu do uregulowań dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L Nr 347), pragniemy zwrócić Państwa uwagę na fakt naruszenia przez polskie ustawodawstwo zasad ustalonych we wskazanej dyrektywie, co wyjaśniamy następująco:

Jedną z podstawowych zasad dotyczących podatku od towarów i usług, jest tzw. zasada neutralności. Zgodnie z powołaną zasadą, podatek VAT nie powinien obciążać podatników uczestniczących w obrocie towarami i usługami, którzy nie są ich ostatecznymi odbiorcami, albowiem ciężarem „ogólnego podatku konsumpcyjnego” powinien być obciążony ostateczny beneficjent, czyli konsument jako odbiorca towaru lub usługi na ostatnim etapie obrotu gospodarczego, czyli na etapie sprzedaży detalicznej. Podatek od wartości dodanej nazwany jest bowiem w art. 1 ust. 2 ogólnym podatkiem konsumpcyjnym, który zawiera w sobie zasadę neutralności, kontynuowaną niezmiennie w ślad za przepisami art. 1 ust.2 I dyrektywy.
Podstawową konsekwencją wskazanej zasady, jest prawo do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego, co stanowi podstawową cechę podatku od wartości dodanej, odróżniającą ten podatek od innych podatków obrotowych. Ograniczenie przez państwo członkowskie prawa do odliczenia podatku przez podatnika, podobnie jak wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, powinny mieć charakter wyjątkowy i mogą być wprowadzane jedynie na podstawie wyraźnych przepisów (delegacji) dyrektywy.

Zasada neutralności nie sprowadza się jedynie do technicznego umożliwienia odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego. Przedmiotowa zasada stanowi zobowiązanie ustawodawcy do takiego konstruowania systemu prawnego, który zapewni nie obciążanie podatkiem VAT nikogo, poza ostatecznym odbiorcą na etapie sprzedaży detalicznej.

Analiza zapisów:
- ustawy o cenach z dnia 5 lipca 2001r.,
- rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2010r. w sprawie wykazu cen urzędowych hurtowych i detalicznych produktów leczniczych i wyrobów medycznych,
- ustawy z dnia 29 października 2010r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług,
prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż w odniesieniu do przedsiębiorców prowadzących detaliczny obrót lekami refundowanymi, zasada neutralności podatku VAT została naruszona, gdyż obciążać on będzie w pewnym zakresie także wskazanych przedsiębiorców.


Art. 7 ustawy o cenach zawiera regulację dotyczącą marży detalicznej, należnej aptece z tytułu sprzedaży leków. Na podstawie tej regulacji, ustalana jest marża detaliczna, stanowiąca z kolei podstawę ustalenia urzędowych cen hurtowych i detalicznych produktów leczniczych i wyrobów medycznych.

Minister Zdrowia rozporządzeniem z dnia 23 grudnia 2010r. dokonał ustalenia cen urzędowych leków. Ponieważ ceny te stanowią ceny brutto, zawierające w sobie podatek od towarów i usług, Minister Zdrowia ustalając ceny oparł się z jednej strony na ustaleniach dotyczących marży detalicznej (stanowiącej gwarantowany ustawowo przychód przedsiębiorców prowadzących apteki), z drugiej zaś strony na obowiązującej stawce podatku VAT - w wysokości 7%.
Jednakże zgodnie ze zmianami w regulacji dotyczącej podatku od towarów i usług, począwszy od dnia 1 stycznia 2011r., stawka podatku od towarów i usług podwyższona zostanie z poziomu 7% do poziomu 8%.

W efekcie opisanych powyżej regulacji, począwszy od dnia 1 stycznia 2011r., marża detaliczna, ustalona dla aptek ustawowo, zostanie pomniejszona. Podwyżka stawki podatku VAT spowoduje stałe zmniejszenie marży apteki od stycznia 2011 oraz stratę apteki na zapasie leków znajdujących się w aptece w dniu 31.12.2010.

Obciążenie to będzie dotykało nie tylko odbiorcy detalicznego, lecz także przedsiębiorcę, co jest niedopuszczalne z uwagi na zasadę neutralności podatku VAT.

Stan faktyczny wskazany powyżej wynika z faktu, iż zwiększeniu stawki VAT z dniem 1 stycznia 2011r., nie będzie odpowiadać stosowna zmiana cen urzędowych leków. Ceny pozostaną na poziomie brutto ustalonym w oparciu o wcześniejszą (niższą) stawkę podatku VAT.


Pragniemy zwrócić uwagę na fakt, iż w skali kraju, bezprawne obciążenie przedsiębiorców podatkiem VAT stanowić będzie znaczące sumy pieniężne. Ponieważ regulacja ta jest niezgodna z ustaloną na poziomie prawa wspólnotowego zasadą neutralności podatku VAT, docelowo może skutkować roszczeniami odszkodowawczymi pod adresem Rzeczpospolitej Polskiej. Brak szybkiej reakcji, tj. zmiany regulacji prawnej w sposób szanujący zasadę neutralności podatku VAT, może doprowadzić do szkody po stronie Skarbu Państwa, analogicznej do szkody powstałej na skutek opieszałości w dostosowaniu przepisów dotyczących akcyzy w latach 2006 - 2008.

Mając na uwadze powyższe, zwracamy się o niezwłoczne zainicjowanie działań, mających na celu dostosowanie cen urzędowych do stawki podatku VAT obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011r., tak by podatek VAT w przypadku leków i wyrobów medycznych obciążał wyłącznie ostatecznego odbiorcę detalicznego, zgodnie z zasadą neutralności wyrażoną w dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.



Z uszanowaniem
Prezes Rady ŚIA
dr farm. Stanisław Piechula