Jak rozkłada się odpowiedzialność i obowiązek zapewnienia właściwej obsady personelu a funkcjonowania apteki.
W związku z wieloma wyrokami sądu aptekarskiego naszej izby, które zakończyły się odebraniem kierownikom aptek rękojmi i pozbawieniem ich możliwości kierowania apteką na okres 1 lub 2 lat, z uwagi na swoją nieobecność lub dopuszczenie do funkcjonowanie apteki bez magistra farmacji, co jest zagrożeniem życia lub zdrowia dla pacjentów, przekazują zbiór informacji w tym zakresie.


Na wstępie wyjaśniam nieprawdziwe informacje, często przekazywane kierownikom przez właścicieli aptek, a mianowicie:

1 – kierownik apteki nie jest kierownikiem zakładu pracy (jeżeli nie zechce nim być i nie podejmie się takich dodatkowych obowiązków np. za dodatkowym wynagrodzeniem), w związku z czym nie jest jego obowiązkiem zabieganie o właściwą obsadę personelu w aptece i zapewnienie obecności farmaceuty w czasie godzin jej otwarcia.
JEST NIEDOPUSZCZALNE i niezgodne z przepisami prawa pracy, by właściciel wymuszał na kierowniku lub farmaceucie konieczność pozostania w pracy ponad wymiar czasu pracy, uzależniał wybrania urlopu, czy innych należących się dni wolnych, od zapewnienia zastępstwa.

2 - obowiązek zadbania o właściwą ilość magistrów farmacji, tak by w funkcjonującej aptece zawsze był obecny farmaceuta, leży po stronie właściciela apteki, który uzyskał zezwolenie na jej prowadzenie zgodnie z obowiązującymi przepisami.


JEDNAK !!! kierownik apteki, zgodnie z Prawem farmaceutycznym art. 88.1., jest osobą ODPOWIEDZIALNĄ za PROWADZENIE apteki i zgodnie z tym zapisem, dopuszczenie przez kierownika do funkcjonowania apteki bez farmaceuty jest dopuszczeniem do zagrożenia życia lub zdrowia pacjentów.

Wszystkie sytuacje funkcjonowania apteki bez farmaceuty wniesione przez Inspekcję Farmaceutyczną do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej zakończyły się orzeczeniem przez Sąd Aptekarski kary minimum upomnienia na 1 rok (rzadziej nagany na 2 lata). Następnie po orzeczeniu kary i wystąpieniu Inspekcji do Rady Izby o stwierdzenie utraty rękojmi, nastąpiło jej cofnięcie danemu kierownikowi i utrata możliwości kierowania apteką na czas orzeczonej kary.

Właściciel, który ponosi winę za zatrudnianie zbyt małej ilości farmaceutów, pozostaje bezkarny, jednak wynika to z braku należytej postawy kierownika, który wiedział i dopuszczał do funkcjonowanie apteki pod nieobecność farmaceuty.

Kierownik, który chce bezpiecznie, odpowiedzialnie i świadomie piastować swoją funkcję, powinien pamiętać, że jedynym sposobem zapewnienia sobie bezpieczeństwa zawodowego w prowadzonej aptece, w której brakuje personelu, jest posiadanie odpowiedniej dokumentacji wskazującej na wypełnianie swoich obowiązków oraz informowanie o sprawach kontrowersyjnych inspekcji farmaceutycznej.

Kierownik widząc braki w obsadzie apteki (czy to stałe, czy np. w okresie urlopowym) powinien pisemnie (za potwierdzeniem kopii dla siebie) powiadomić właściciela apteki o konieczności zatrudnienia farmaceutów lub skróceniu godzin otwarcia ewentualnie czasowym zamknięciu apteki.
Powinien także zaznaczyć, że nie wyraża zgody, by apteka funkcjonowała pod nieobecność farmaceuty, gdyż to kierownik poniesie za to odpowiedzialność.

Przypadki łamania tych zasad przez właściciela, kierownik powinien zgłaszać do inspekcji farmaceutycznej, gdyż w razie stwierdzenia funkcjonowania apteki pod nieobecność farmaceuty i za wiedzą kierownika, odpowiedzialność poniesie właśnie kierownik. Nikt nie da wiary, że kierownik o tym nie wiedział, chociażby z analizy realizowanych recepty czy ekspedycji w programie komputerowym.


Prezes Rady ŚIA
dr farm. Stanisław Piechula